Ξεχασμένες παραδόσεις: Πως… «έδιωχναν» την χολέρα στην Ανατολική Θράκη

Όταν οι Γιατροί σπάνιζαν, εκείνα τα χρόνια – Ήθη και Έθιμα του τόπου μας, όπως τα κατέγραψε η Λαϊκή Παράδοση – Το έθιμο συνεχίσθηκε και στο Φυλακτό Έβρου

Από την χαμένη πατρίδα των γονέων μας, το χωριό Γιακούπ-μπέη της επαρχίας Μακράς Γεφύρας (Yakup Bey) της Ανατ. Θράκης (Ευρωπαϊκή Τουρκία), με τα ήθη και τα έθιμα τους, μετέφεραν και ένα έθιμο, το λεγόμενο «αποκλεισμός της χολέρας», πριν μπει στο χωριό τους.

 «Όταν μάθαιναν κοντά στην περιοχή τους ότι παρουσιάστηκε η θανατηφόρα ασθένεια της χολέρας, αμέσως κινητοποιούνταν οι προεστοί του χωριού και αποφασίζαν τον τρόπο του αποκλεισμού της αρρώστιας.

Η παράδοση έλεγε πως στην περίπτωση διαφόρων ασθενειών, να κάνουν το εξής:

Συγκεντρώνονταν οι παλαιοί και οι νέοι προύχοντες, όπου το συζητούσαν για το ποιο άτομο θα προτείνουν. Η παράδοση έλεγε, να κοιτάξουν να βρουν έναν άνδρα στο χωριό, που να έχει το μοναδικό όνομα στο χωριό π.χ. Αδάμ. Έτσι, τις πρώτες νυχτερινές ώρες, όποια εποχή και να ήταν, καλούσαν το άτομο και το κατηύθυναν τι και πώς θα πράξει.

Ο όρος ήταν να ξεγυμνωθεί και με παρέα πηγαίναν σε τέσσερα σημεία στις άκρες του Γιακουπιού, εκεί φώναζε στην ελληνική: «Όλοι εδώ είστε»; Ή και στην τουρκική «Epsi Burada» (έψι μπουραντά).

Και όταν διασταυρωνόταν όλο το χωριό, πιστεύαν πως η αρρώστια φοβόταν όταν άκουγε πως όλοι οι εκεί χωριανοί βρίσκονται στα σπίτια τους και γύριζε να πάει σε άλλο χωριό ανοχύρωτο, να κτυπήσει στους ανθρώπους.

Επί Τουρκοκατοχής, οι γιατροί σπάνιζαν και δεν υπήρχαν φάρμακα να την καταπολεμήσουν, διότι αλλοίμονο τους, ομαδικά αν πεθαίνανε.

Αφήγηση πρώτη: από την μάνα μας Αγγελική Μαγκοπούλου-Μιχαηλίδου, που τα έζησε τα χρόνια εκείνα νεοπαντρεμένη, που καταγόταν από άλλο μακρινό χωριό, το Κίρκιοϊ-KIRKOΥ, έτος γέννησης 1894. Επίσης, μου είπε και στο Φυλαχτό, μετά την προσφυγιά το 1922-1023, το έθιμο ότι το πραγματοποίησαν οι Γιακουπιώτες.

Δεύτερος αφηγητής: ο αείμνηστος Χρήστος Κουντουράκης, που μου το επιβεβαίωσε σε καφενείο το έτος 2000 μ.Χ. από το Φυλαχτό με την γύρω παρέα του.

{Πηγή δημοσίευσης: https://elthraki.gr/, από Ιδιωτική Συλλογή Τοπικής Λαογραφίας, Βασίλης Μιχαηλίδης – Φυλαχτό, 1/9/2019}