Ν. Ιακωβίδης: «Προσοχή στα μικρά μανιτάρια – Πανομοιότυπα με τα βρώσιμα αλλά… δηλητηριώδη» – Ο πρόεδρος του Συλλόγου Μανιταροφίλων ΑΜ- Θ μιλά στην «Θ» με αφορμή τον «κώδωνα» της Δ/νσης Υγείας για την συλλογή άγριων μανιταριών

Την προσοχή των πολιτών στη συλλογή και κατανάλωση άγριων μανιταριών, για τον κίνδυνο δηλητηρίασης, εφιστά η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας- Θράκης.

Όπως σημειώνει, κάθε χρόνο καταγράφονται στη χώρα από 80 έως 140 περιστατικά δηλητηριάσεων από άγρια μανιτάρια, λόγω άγνοιας και αδυναμίας διάκρισης των ειδών. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι από τα δύο χιλιάδες, περίπου, είδη μανιταριών που φύονται στην Ελλάδα, μόνο δύο, και συγκεκριμένα ο φαλλοειδής αμανίτης και ο αμανίτης muscaria, είναι αυτά που προκαλούν δηλητηρίαση. Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας υπογραμμίζει πως, σε περίπτωση δηλητηρίασης, θα πρέπει να είναι ταχύτατη η έναρξη χορήγησης αντιδότου, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος θανάτου.

Για τα περιστατικά στην περιφέρειά μας, αλλά και τα όσα πρέπει να προσέχουν στην συλλογή άγριων μανιταριών, όσοι επιλέγουν να το κάνουν (και δεν έχουν πλήρη γνώση του αντικειμένου) μίλησε στην «Θ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Μανιταροφίλων ΑΜΘ κ. Νίκος Ιακωβίδης.

«ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΝ, ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΣΥΛΛΕΞΟΥΝ – ΚΑΠΟΙΟ ΟΜΩΣ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ ΑΠΟ ΕΠΙΠΟΛΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΣΤΕΛΝΟΥΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΟΥΜΕ ΑΝ…ΤΡΩΓΟΝΤΑΙ»

Ειδικότερα ο ίδιος διευκρινίζει ότι «συνήθως αυτοί που δεν γνωρίζουν από μανιτάρια, φοβούνται να συλλέξουν και να τα καταναλώσουν, χωρίς να έχουν λάβει κάποια γνώμη ειδικού. Οι πιο πολλοί το κάνουν από έλλειψη προσοχής. Μπορεί δηλαδή να έχουν έρθει μαζί μας μια φορά, να δουν ένα – δυο είδη και μετά να παίρνουν το «θάρρος» και να πηγαίνουν μόνοι τους. Αλλά και αυτές οι περιπτώσεις είναι λίγες. Δεν έχω δει τελείως άσχετο άνθρωπο να συλλέγει μανιτάρια, όμως μπορεί να συμβεί από επιπολαιότητα. Ωστόσο και αυτοί που τα μαζεύουν έτσι, ρωτούν. Βέβαια το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς μας στέλνουν μια φωτογραφία και θέλουν να τους πούμε εάν τρώγεται. Αυτό είναι μια κακή συνήθεια και πολλές φορές αρνούμαστε να απαντήσουμε εάν τρώγεται ή όχι. Εμείς παροτρύνουμε τον κόσμο να δει πιο σοβαρά τα πράγματα και να έρθει να τα δει από κοντά. Κάνουμε μεγάλες προσπάθειες για να εξαλείψουμε αυτήν την επιπολαιότητα που έχει ο κόσμος να θέλει να μάθει γρήγορα και να τα καταναλώσει γρήγορα. Τους αποτρέπουμε όλους και τους καλούμε να έρθουν από κοντά για να μυηθούν στην προσπάθεια να βρουν ένα μανιτάρι και να το «ταυτοποιήσουν».

«ΜΗΝ ΚΟΒΕΤΕ ΜΙΚΡΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ – ΠΟΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΟΜΟΙΟΤΥΠΑ ΜΕ ΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ, ΕΝΩ ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ»

«Πολλές φορές κάποια μανιτάρια είναι πανομοιότυπα, αλλά το ένα μπορεί να είναι δηλητηριώδες και το άλλο να είναι βρώσιμο. Μπορεί να συμβεί. Ένας αρχάριος, στην αρχή τα βλέπει όλα ίδια, αλλά όσο μαθαίνεις βρίσκεις περιπτώσεις δύο μανιταριών (ειδικά όταν είναι σε μικρή ηλικία, δηλαδή μεγέθους 2-3 εκατοστών) που ενώ φαίνονται ολόιδια είναι διαφορετικά. Μπορεί το ένα τα τρώγεται και το άλλο να είναι θανατηφόρο. Ακόμη και ένας έμπειρος δεν το συλλέγει όταν είναι σε μικρό μέγεθος. Προτιμά να συλλέξει αυτά που έχουν πλήρη ανάπτυξη για να μπορεί να τα ξεχωρίσει ή το παίρνει στο σπίτι του και το αναλύει από ένα μικροσκόπιο. Γενικά όμως αποφεύγουμε να συλλέγουμε ένα μικρό μανιτάρι, διότι δεν έχει και νόημα. Τι γεύμα άλλωστε μπορεί να σου προσφέρει ένα μικρό μανιτάρι; Το αφήνεις να αναπτυχθεί, να το δεις ολοκληρωμένο για να μπορείς να συμπεράνεις. Αυτά είναι είδη που ανήκουν στην ίδια «οικογένεια» μανιταριών και έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά. Στην ίδια «οικογένεια» όμως έχουμε και πολύ νόστιμα μανιτάρια αλλά έχουμε και θανατηφόρα. Επειδή έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά, όταν είναι πολύ μικρά μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους. Για να γίνει λοιπόν ένας πρώτος διαχωρισμός και η σωστή ταυτοποίηση, θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει πλήρως την ανάπτυξή του ένα μανιτάρι» συνέχισε ο ίδιος, ενώ αναφορικά με την περιοχή μας, τόνισε ότι «στην Ξάνθη και γενικά στην περιφέρεια, δεν είχαμε θανατηφόρο κρούσμα από μανιτάρι. Ωστόσο, γενικά η περιοχή της Θράκης (που έχουμε την Ροδόπη) έχει πολύ μεγάλη βιοποικιλότητα. Μπορούμε να πούμε ότι ενδεχομένως να έχουμε και 3.000 είδη μανιταριών. Συναντάμε σχεδόν όλα τα επικίνδυνα μανιτάρια και σε μεγάλη ποσότητα πολλές φορές».

«ΑΝΤΙ ΝΑ ΤΑ ΚΟΨΕΤΕ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΤΕ ΤΑ»

Αναφορικά με τις συμβουλές προς όλους εκείνους που ναι μεν τους αρέσει η διαδικασία της συλλογής, αλλά δεν έχουν πλήρη γνώση του αντικειμένου, ο κ. Ιακωβίδης συνιστά: «Να τα φωτογραφήσουν αντί να τα κόψουν για να μπορούν μετά να συζητήσουν με κάποιον πιο ειδικό γενικά για τα μανιτάρια, ενώ είναι καλό να έρχονται και στις εξορμήσεις των μανιταρόφιλων, αν τους ενδιαφέρει πραγματικά, για να μάθουν πρώτα τι πρέπει να αποφεύγουν για να μην κινδυνεύσουν. Επίσης πρέπει να γνωρίζουν ότι είμαστε κάθετα αντίθετοι στο να ταυτοποιήσουμε ένα μανιτάρι μέσω φωτογραφίας και να πούμε σε κάποιον άγνωστο να τα καταναλώσει. Είναι απαγορευτικό».

«ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΚΑΛΟΥΝ ΚΑΙ ΕΜΑΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗΣ – ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΜΑΝΙΤΑΡΙ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ»

Σε ο,τι αφορά στην αντιμετώπιση πιθανής δηλητηρίασης από μανιτάρι, ο κ. Ιακωβίδης συνιστά ότι «είναι καλό κάποιος να πάει στο νοσοκομείο όσο πιο άμεσα γίνεται καθώς επίσης και να ειδοποιήσει κάποιον από τα μέλη του συλλόγου. Να έρθουμε και εμείς για να μας περιγράψει περίπου πιο μανιτάρι έφαγε. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες δηλητηριάσεων από διαφορετικά μανιτάρια και η κάθε περίπτωση έχει και διαφορετική αντιμετώπιση, ανάλογα και με την κατηγορία. Είχαμε ζητήσει παλαιότερα από το νοσοκομείο, αν κρατούν στατιστικά στοιχεία για δηλητηριάσεις, αλλά μας είπαν ότι δεν κρατούν. Τους είχαμε πει να μας ειδοποιούν, για να κάνουμε ταυτοποίηση και μια φορά όντως πήγαμε. Κάναμε την ταυτοποίηση και είδαμε ότι δεν ήταν κάποια σοβαρή δηλητηρίαση. Οι δηλητηριάσεις ξεκινούν από την απλή τροφική δηλητηρίαση, ενώ πολλές φορές έχουμε τις αλλεργικές αντιδράσεις (και στα βρώσιμα μανιτάρια) ενώ σιγά σιγά ανεβαίνει η τοξικότητα των δηλητηριάσεων που φτάνει μέχρι και σε θανατηφόρα. Όταν όμως πηγαίνει κάποιος στο νοσοκομείο, που μπορεί να έχει μια απλή τροφική δηλητηρίαση από μανιτάρι (επειδή δεν υπάρχει ενημέρωση ούτε στους γιατρούς ούτε στο νοσηλευτικό προσωπικό) ακολουθείται αμέσως το πρωτόκολλο για το «θανατηφόρο μανιτάρι», προληπτικά, γιατί δεν ξέρουν τι έφαγε. Είχαμε μια εξαίρεση, θανατηφόρα, στην Αλεξανδρούπολη με μετανάστη, ο οποίος κρύβονταν στο δάσος και επειδή πεινούσε πολύ έφαγε μανιτάρια, κάλεσε το 123, τον μετέφεραν στο νοσοκομείο και φώναξαν ένα μέλος του συλλόγου μας για να τον ρωτήσουν κάποια πράγματα και ο συνάδελφος εντόπισε ότι δεν ακολουθούν το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο. Ο άνθρωπος απεβίωσε. Έτσι σε όλες τις περιπτώσεις, ακολουθείτε το πρωτόκολλο για το «θανατηφόρο μανιτάρι». Κάναμε αρκετές προσπάθειες».

«ΥΠΑΡΧΕΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ…ΒΓΑΖΟΥΜΕ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΄΄ΜΗΝ ΜΑΖΕΥΕΤΕ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ’’»

Κλείνοντας ο Ιακωβίδης, σημείωσε επίσης ότι «με την προηγούμενη κυβέρνηση, συστάθηκε μια επιστημονική επιτροπή με δασοπόνους, γεωπόνους και μανιταρόφιλους, ώστε να βγει ένα νομοθετικό πλαίσιο για την πιστοποίηση των άγριων μανιταριών που θα πωλούνται στην αγορά, εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα (γιατί στην Ευρώπη υπάρχουν πιστοποιημένα μανιτάρια και πωλούνται στις λαϊκές). Αν αρχίσει η διαδικασία με την πιστοποίηση, πιστεύω ότι θα μάθει πολύ περισσότερος κόσμος να αποφεύγει τα επικίνδυνα και αυτό δεν ισχύει μόνο για τα μανιτάρια αλλά για όλα τα προϊόντα του δάσους. Υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για τα μη ξυλώδη αλλά και πρόγραμμα επιδοτήσεων για τους ανθρώπους που ασχολούνται επιχειρηματικά με τα προϊόντα του δάσους και εμείς εδώ…βγάζουμε ανακοινώσεις: «Μην μαζεύετε μανιτάρια» χωρίς να έχουμε την υποδομή να κρατούμε σωστά στατιστικά στοιχεία όταν κάνουμε διάκριση της δηλητηρίασης και φυσικά χωρίς να υπάρχει συνεργασία της στατιστικής αρχής με κάποιους επιστήμονες για να κάνουν διαχωρισμό ώστε να ξέρουμε αν όλες αυτές οι δηλητηριάσεις είναι όντως από μανιτάρια. Υπάρχουν και χόρτα που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση και θανατηφόρα κρούσματα»

{Πηγή δημοσίευσης: https://www.thraki.com.gr/, 8/2/2020}